Nakon urađene agrohemijske analize plodnosti zemljišta za prvih 250 od ukupno 500 uzoraka zemljišta koliko je ovim projektom predviđeno sa područja opština koje teritorijalno pripadaju Rasinskom okrugu uzetih sa parcela na kojima se gaje ili će se gajiti jagodaste vrste voća, a nakon statističke obrade dobijenih rezultata ispitivanih parametara plodnosti zemljišta, mogu se izvesti preliminarni zaključci. Tumačenja obrađenih rezultata vršena su po opštinama.
U opštini Aleksandrovac do sada je obrađeno ukupno 56 uzoraka zemljišta i obuhvaćeno 8 sela i to: Dašnica, Donje Rataje, Gornje Rataje, Laćisled, Latkovac, Mrmoš, Panjevac i Trnavci.
Rezultati agrohemijskih analiza pokazali su da zemljišta na ispitivanom području u najvećem procentu pripadaju grupi kiselih (39,3%) i slabo kiselih zemljišta (35,7%) sa prosečnom pH vrednošću (u KCl-u) od 5,5. Na osnovu prosečnog sadržaja kalcijum karbonata od 1,18% svrstavaju se u grupu slabo karbonatnih zemljišta kojoj pripada preko 90% ispitivanih uzoraka. Prosečan sadržaj humusa kod ispitivanih uzoraka iznosi 2,45% što ova zemljišta svrstava u grupu slabo humusnih. Humozna zemljišta sa preko 3% humusa karakteriše svega 10% ispitivanog uzorka. Na osnovu prosečnog sadržaja azota koji iznosi 0,13% ova zemljišta pripadaju grupi srednje obezbeđenih, što je u korelaciji sa prosečnim sadržajem humusa. Što se tiče sadržaja lakopristupačnog oblika fosfora, čak 61% pripadaju grupi zemljišta sa niskim sadržajem, a 12% otpada na zemljišta na kojima je taj nivo veoma nizak (ispod 5 mg/100g vazdušno suvog zemljišta). Po sadržaju lako dostupnog oblika kalijuma većina ispitivanih zemljišta pripadaju grupi dobro obezbeđenih a čak 73% uzoraka imaju visok nivo ovog elementa (>25 mg/100g).
Generalno se može zaključiti da su ispitivane parcele pogodnih karakteristika za uzgoj većine jagodastih vrsta voća kao što su jagoda, kupina, ribizla, a u višim predelima i malina. Uzgoj borovnice na zemljištima lakšeg mehaničkog sastava sličnih karakteristika plodnosti je uslovno moguć uz posebnu pripremu zemljišta i primenu specifične agrotehnike. Zemljišta ovog područja svrstana su u grupu kiselih i slabo kiselih pa je kalcifikacija zemljišta obavezna mera u slučajevima gde je pH vrednost ispod optimalne za datu kulturu (osim borovnice). Radi povećanja sadržaja humusa u zemljištu neophodno je vršiti i humifikaciju unošenjem organskog đubriva (dobro zgoreli stajnjak) u količini 20-30 t/ha. Zbog slabije obezbeđenosti lakopristupačnim fosforom pored pomenutih mera kalcifikacije i humifikacije zemljišta i fosfatizacija mora biti obavezna mera koju treba sprovesti na osnovu analize i preporuke za konkretne parcele. Meliorativno unošenje kalijumovih đubriva nije preporučljivo osim za pojedine slučajeve, a đubrenje zasada urodu potrebno je svesti na nadoknadu dela količine kalijuma iznetog prinosom.
U opštini Brus, obrađeno je ukupno 116 uzoraka zemljišta i obuhvaćeno 13 sela i to: Blaževo, Belo Polje, Domiševina, Gornje Leviće, Gradac, Graševci, Kneževo, Milentija, Osredci, Stanulovići, Strojinci, Vlajkovci, Žilinci.
Rezultati agrohemijskih analiza ukazuju da su zemljišta na ispitivanom području u najvećem procentu kisele (42%) i slabo kisele (43%) reakcije sa prosečnom pH vrednošću od oko 5,5. Na osnovu prosečnog sadržaja kalcijum karbonata od 1,23% svrstavaju se u grupu slabo karbonatnih zemljišta kojoj pripada 92% ispitivanih uzoraka. Prosečan sadržaj humusa kod ispitivanih uzoraka iznosi 2,49% što ova zemljišta svrstava u grupu slabo humusnih. Na osnovu prosečnog sadržaja azota koji iznosi 0,13% ova zemljišta pripadaju grupi srednje obezbeđenih, što je u korelaciji sa prosečnim sadržajem humusa. Po sadržaju lakopristupačnog oblika fosfora, 64% ispitivanih uzoraka pokazuje nizak sadržaj a 16% zemljišta veoma nizak nivo (ispod 5 mg/100g vazdušno suvog zemljišta). Po sadržaju lako dostupnog oblika kalijuma 45% ukupno obrađenih uzoraka je u granicama srednjih do optimalnih vrednosti, a ostalih 55% pripadaju grupi zemljišta kod kojih je kalijum na visokom nivou.
Na osnovu rezultata analize parametara plodnosti zemljišta može se zaključiti da su ispitivane parcele pogodnih karakteristika za uzgoj većine jagodastih vrsta voća kao što su malina, kupina, ribizla i jagoda. I pored velikog broja parcela koje pokazuju pogodnu kiselost za uzgoj borovnice, ova vrsta se može gajiti samo uz posebnu pripremu zemljišta i primenu specifične agrotehnike. Za jagodaste vrste je poznato da najbolje uspevaju na slabo kiselim zemljištima te je neophodno primeniti meru kalcifikacije u slučajevima gde je pH vrednost ispod optimuma osim u slučaju uzgoja borovnice. Radi povećanja sadržaja humusa u zemljištu neophodno je periodično vršiti humifikaciju unošenjem organskog đubriva (dobro zgoreli stajnjak) u količini 20-30 t/ha. Zbog slabije obezbeđenosti lakopristupačnim fosforom, primeni adekvatnih količina đubriva sa naglašenim sadržajem fosfora mora se posvetiti naročita pažnja koju obavezno mora pratiti i mera kalcifikacije kiselih zemljišta kao i humifikacije zemljišta. Meliorativno unošenje kalijumovih đubriva nije preporučljivo, a đubrenje zasada urodu potrebno je svesti na nadoknadu dela količine kalijuma iznetog prinosom.
Na području opštine Kruševac, obrađeno je ukupno 35 uzoraka zemljišta i obuhvaćeno 7 sela i to: Belasica, Gornji Stepoš, Grkljane, Padež, Pepeljevac, Šavrane i Zebica.
Obradom dobijenih rezultata agrohemijskih analiza utvrđeno je da su zemljišta na ispitivanom području u najvećem procentu kisele (48%) i slabo kisele (40%) reakcije sa prosečnom pH vrednošću od 5,7. U ispitivanim uzorcima nije bilo onih koji pokazuju jako kiselu reakciju zemljišta. Na osnovu prosečnog sadržaja kalcijum karbonata od 1,30% sva ispitivana zemljišta se mogu svrstati u grupu slabo karbonatnih. Prosečan sadržaj humusa iznosi 2,69% što 66% ispitivanih uzoraka svrstava u grupu slabo humusnih, dok 34% pripadaju grupi humoznih zemljišta kod kojih je procenat humusa iznad 3. Na osnovu prosečnog sadržaja azota koji iznosi 0,14% ova zemljišta pripadaju grupi srednje obezbeđenih. Po sadržaju lakopristupačnog oblika fosfora, čak 77% ispitivanih uzoraka pokazuje nizak sadržaj ovog elementa u zemljištu. Sadržaj lako dostupnog oblika kalijuma je kod 77% ukupno obrađenih uzoraka iznad granice optimuma odnosno iznad 25mg/100 grama vazdušno suvog zemljišta.
Na osnovu rezultata analiziranih parametara plodnosti zemljišta može se zaključiti da su ispitivane parcele pogodnih karakteristika za uzgoj jagodastih vrsta voća gde zbog klimatskih karakteristika prednost treba dati jagodi, kupini, ribizli ili pak remontantnim sortama maline. Uzgoj borovnice na zemljištima lakšeg mehaničkog sastava sličnih karakteristika plodnosti je uslovno moguć uz posebnu pripremu zemljišta i primenu specifične agrotehnike. Meru kalcifikacije zemljišta potrebno je primenitiu slučajevima gde je pH vrednost ispod donje granice optimuma za gajenu kulturu. Radi održavanja i povećanja sadržaja humusa u zemljištu neophodno je periodično vršiti humifikaciju unošenjem organskog đubriva (dobro zgoreli stajnjak) u količinama od 10-30 t/ha. Zbog slabije obezbeđenosti lakopristupačnim fosforom, pored već pomenutih mera kalcifikacije i humifikacije zemljišta neophodno je primenjivati i adekvatne količine fosfatnih đubriva u skladu sa rezultatima pojedinačnih analiza. Meliorativno unošenje kalijumovih đubriva nije preporučljivo, a đubrenje zasada urodu potrebno je svesti na nadoknadu dela količine kalijuma iznetog prinosom.
U opštini Varvarin ukupno je obrađen 41 uzorak zemljišta čime je obuhvaćeno 8 sela: Cernica, Izbenica, Mala Kruševica, Marenovo, Obrež, Parcane, Selo Varvarin i Zalogovac.
Rezultati agrohemijskih analiza pokazali su da zemljišta na ispitivanom području u najvećem procentu pripadaju grupi kiselih (46%) i slabo kiselih zemljišta (29%) sa prosečnom pH vrednosti (u KCl-u) od 5,5. Na osnovu prosečnog sadržaja kalcijum karbonata od 1,22% svrstavaju se u grupu slabo karbonatnih zemljišta kojoj pripada preko 85% ispitivanih uzoraka. Prosečan sadržaj humusa kod ispitivanih uzoraka iznosi 2,50% što ova zemljišta svrstava u grupu slabo humusnih. Humozna zemljišta sa preko 3% humusa karakteriše 17% ispitivanog uzorka. Na osnovu prosečnog sadržaja azota koji iznosi 0,13% ova zemljišta pripadaju grupi srednje obezbeđenih. Sadržaja lakopristupačnog oblika fosfora je nizak kod 63% uzoraka, a tek nešto preko 19% se mogu svrstati u zemljišta koja su srednje do optimalno obezbeđena ovim biogenim elementom. Po sadržaju lako dostupnog oblika kalijuma većina ispitivanih zemljišta pripadaju grupi dobro obezbeđenih a čak 58% uzoraka imaju visok nivo ovog elementa (>25 mg/100g).
Iz navedenog se može zaključiti da ispitivane parcele uzgoj većine jagodastih vrsta voća kao što su jagoda, kupina, ribizla kao i remontantne sorte maline. Uzgoj borovnice na kiselim zemljištima lakšeg mehaničkog sastava je uslovno moguć uz posebnu pripremu zemljišta i primenu specifične agrotehnike. Zemljišta ovog područja svrstana su u grupu kiselih i slabo kiselih pa je kalcifikacija zemljišta obavezna mera u slučajevima gde je pH vrednost ispod optimalne za datu kulturu. Radi povećanja sadržaja humusa u zemljištu neophodno je vršiti i humifikaciju unošenjem organskog đubriva (dobro zgoreli stajnjak) u količini 20-30 t/ha. Zbog niske obezbeđenosti lakopristupačnim fosforom neophodno je primenjivati i adekvatne količine fosfatnih đubriva uz obavezne mere kalcifikacije i humifikacije kiselih zemljišta. Meliorativno unošenje kalijumovih đubriva nije preporučljivo osim za pojedine slučajeve, a đubrenje zasada urodu potrebno je svesti na nadoknadu dela količine kalijuma iznetog prinosom.
Zbog, za sada nedovoljnog broja obrađenih uzoraka iz opština Trstenik i Ćićevac, sumarni rezultati i preporuke mera popravke plodnosti zemljišta za uzgoj jagodastih vrsta voća za pomenute opštine biće objavljeni u sledećem biltenu.